Bitwę Warszawską – nazywaną Cudem nad Wisłą – stoczono w dniach 13–25 sierpnia 1920 r. w czasie wojny polsko-bolszewickiej. Zadecydowała ona o zachowaniu niepodległości przez Polskę i przekreśliła plany rozprzestrzenienia komunizmu na Europę Zachodnią.

Bitwa Warszawska uznawana jest za jedną z najważniejszych bitew w historii. Pod wspólnym hasłem #Wiktoria1920, m.in. na stronie https://bitwa1920.gov.pl/pl/, upamiętniamy to polskie zwycięstwo.

Aby prześledzić przebieg Bitwy Warszawskiej można skorzystać także z aplikacji "Szlakami Polski Niepodległej". To pierwszy taki atlas historyczny w Polsce składający się z 30 cyfrowych map prezentujących walkę, jaką toczyli Polacy w latach 1914 - 1922 o Polskę; wytyczenie jej granic i obronę odzyskanej po 123 latach zaborów niepodległości.

W aplikacji można zobaczyć animowaną relację z Bitwy Warszawskiej, usłyszeć głos Józefa Piłsudskiego, a także poznać dwie wizje odbudowy Polski.

Wojna polsko – bolszewicka 1919 – 1921 

Wojna polsko-sowiecka z lat 1919–1920–1921 jest jednym z najważniejszych wydarzeń w najnowszych dziejach narodu i państwa polskiego. Toczyła się ona bowiem nie tylko o taki bądź też inny kształt terytorialny Rzeczpospolitej Polskiej lecz także o jej niepodległy i całkowicie suwerenny byt. Bowiem w razie klęski Polska i jej świeżo odzyskana niepodległość stałyby się pierwszymi ofiarami krwawego marszu Sowietów na Zachód – ku europejskiej i światowej rewolucji komunistycznej. Była więc to przysłowiowa „wojna o wszystko”, zaś polskie zwycięstwo uratowało nie tylko polską niepodległość ale także europejską demokrację oraz europejską kulturę, ocalałą po Wielkiej Wojny z lat 1914–1918.

3 stycznia 1919 roku, kiedy bolszewicy uderzyli na Wilno. Otóż z dniem 29 grudnia 1918 roku została rozwiązana Samoobrona Wileńska, a jej oddziały zostały włączone w szeregi Wojska Polskiego. Z tego też względu walki o Wilno, które rozpoczęły się 3 stycznia, miały już charakter walk polsko-bolszewickich.

Bardzo istotną rolę w przebiegu wojny polsko-bolszewickiej odegrał polski radiowywiad. We wrześniu 1919 roku polski wywiad złamał pierwsze bolszewickie szyfry, kolejny etap nastąpił pod koniec 1919 roku. Od tego momentu Biuro Szyfrów było w stanie bardzo szybko rozszyfrowywać sowieckie depesze. 

Wojna przez cały okres trwania toczyła się równolegle w wymiarze militarnym i bardzo silnie zaakcentowanym wymiarze politycznym. Trwała w latach 1919–1920, a jej najważniejszymi epizodami militarnymi były: wyprawa kijowska, Bitwa Warszawska, kontruderzenie z nad Wieprza, bitwa nad Niemnem oraz bitwy pod Zadwórzem i Komarowem.

Bitwa warszawska 13–25 sierpnia 1920 roku pomiędzy oddziałami sowieckiej Armii Czerwonej, a armiami Wojska Polskiego, zgrupowanymi nad Wisłą, decydująca bitwa wojny polsko-bolszewickiej.

16 sierpnia 1920 roku rozpoczęte kontruderzenie wojsk polskich z nad Wieprza na tyły Frontu Zachodniego Armii Czerwonej atakującego Warszawę w czasie wojny polsko-bolszewickiej, decydujące uderzenie o losach bitwy warszawskiej

Bitwa nad Niemnem – decydująca bitwa wojny polsko-bolszewickiej, stoczona w dniach 20–26 września (niektóre źródła podają, że do 28 września) 1920 roku. Był to drugi zasadniczy sukces militarny Wojska Polskiego w kontrofensywie przeciw Armii Czerwonej po Bitwie Warszawskiej

17 sierpnia 1920- Bitwa pod Zadwórzem – polskie Termopile bitwa, która miała miejsc w czasie wojny polsko-bolszewickiej pomiędzy batalionem piechoty kpt. Bolesława Zajączkowskiego należącego do regimentu rtm. Abrahama, a oddziałami bolszewickiej 1 Konnej Armii Siemiona Budionnego. Rozegrała się na dalekim przedpolu Lwowa, 33 km od miasta w pobliżu wsi Zadwórze, znajdującej się obecnie na terytorium Ukrainy. Celem obrońców było opóźnienie podejścia wojsk bolszewickich do Lwowa. Heroiczna obrona zakończyła się sukcesem operacyjnym wojsk polskich. bitwa pod Zadwórzem W ciągu 11 godzin odparto sześć ataków kawalerii sowieckiej. O zmierzchu zaczęło brakować amunicji. Braki amunicji pokrywano zabierając ją więc zabitym i rannym. Broniono się walcząc na bagnety. 

Otoczeni przez wroga żołnierze nie poddali się nawet wtedy, kiedy zabrakło amunicji.. Orlęta lwowskie broniły się już tylko bagnetami, tocząc do wieczora krwawy bój. Ponosząc wielkie straty, ostrzeliwani przez ciężką artylerię. Sowieci, rozwścieczeni oporem Orląt, rąbali ich szablami, rannych dobijali kolbami. Zabitym odcinali głowy, ręce i nogi. Pozostali przy życiu ranni oficerowie ostatnimi nabojami odbierali sobie życie. Z 330 obrońców zginęło 318, los pozostałych nieznany.

31 sierpnia 1920 Bitwa pod Komarowem – bitwa pomiędzy bolszewicką 1 Armią Konną a polską 1 Dywizją Jazdy w trakcie wojny polsko–bolszewickiej. Największa bitwa konnicy w wojnie polsko–bolszewickiej, która stanowiła moment zwrotny na południowym froncie, porównywalny z wcześniejszą bitwą warszawską. W bitwie udział brało 6 pułków polskich i 20 radzieckich (łącznie 70 szwadronów).

Konsekwencje

Działania wojenne zakończyły się 12 października 1920 roku podpisaniem zawieszenia broni. Negocjacje nad podpisaniem traktatu pokojowego toczyły się od 21 września w Rydze i zakończyły się 18 marca 1921 roku. Jego konsekwencją było przede wszystkim ustalenie granicy wschodniej Polski, Nie ulega wątpliwości, że wojna polsko-bolszewicka i polskie zwycięstwo położyło kres planom sowietyzacji Europy Środkowej i Zachodniej. Świadomość tego była powszechna wśród wojskowych i cywilnych elit państw europejskich, które określały Bitwę Warszawską jako 18. decydującą bitwę świata (Lord d’Abernon) i porównywały jej znaczenie do bitwy pod Wiedniem w 1683 r.

                                                                                                                        Opracowała Agnieszka Tomasiak